آرشیو مقالات و تحقیقات مجید زواری
چالشها و آسیبهای قدرت نرم انقلاب اسلامی (1)
نوشته سید عبدالمجید زواری -
بخش اول
مقدمه: مفهوم شناسی
قدرت چیست؟
قدرت از مفاهیم اصلی علم سیاست است که به معنای توانایی دارنده آن است برای واداشتن دیگران به تسلیم در برابر خواست خود، به هر شکلی. وجود اقتدار( اتوریته) یعنی قدرتی که مشروعیت آن براساس سنت یا قانون پذیرفته شده است یکی ازویژگیهای سازمان اجتماعی است که در آن فرماندهی ناشی از به رسمیت شناختن توانایی بزرگتری است که در شخص یا در مقام نهفته است.
قدرت سیاسی متضمن وجود رابطه روانی بین نخبگان سیاسی و کسانی است که تحت نفوذ آن قرار دارند. اعمال قدرت سیاسی خصیصه اصلی یک نظام سیاسی از زمان ظهور مفهوم حاکمیت است.(1)
آرشیو مقالات و تحقیقات مجید زواری
بطورکلی قدت به معنی توانایی نفوذ در رفتار دیگرن برای گرفتن نتیجه مطلوب است. راههای متعددی برای این تإثیرگذاری وجود دارد مانند تهدید ، متقاعدکردن از طریق پرداخت مالی یا جذب دیگران و همکاری با آنها.
گاهی می توان بدون دستوردادن بر رفتار دیگران تأثیرگذاشت. اگر بتوانید این را باور کنید که اهدافتان مشروع است می توانید بدون استفاده از تهدید به هدفتان برسید. مثلاٌ کاتولیکها نه بخاطر تهدید بلکه بخاطر احترام به پاپ، تعلیمات او را عمل می کنند.
سیاستمداران و مردم عادی اغلب قدرت را بعنوان داشتن توانایی نفوذ برنتیجه کار معنی می کنند. کسی که اقتدار، ثروت یا شخصیت جذابی دارد قدرتمند خوانده می شود. براساس این تعریف در سیاست بین الملل، ما کشوری را قدرتمند می دانیم که جمعیت زیاد، خاک گسترده، منابع طبیعی فراوان، قدرت اقتصادی، نیروی نظامی و ثبات اجتماعی دارد. برتری این تعریف دوم این است که قدرت را مشخص تر، قابل اندازه گیری و قابل پیش بینی می کند در این معنا قدرت به معنای داشتن کارتهای برنده در یک بازی است .
آرشیو مقالات و تحقیقات مجید زواری
اما هنگامی که قدرت بعنوان مترادف برای منابعی که آنرا تولید می کنند تعریف می شوند می تواند در مقابل با این دو دیدگاه باشد که تأکید دارد دسته ای که بیشترین قدرت را در اختیار دارند همواره به آنعچه مدنظر دارد دست نخواهند یافت. برای مثال در مورد منابع، ایالات متحده تنها ابرقدرت جهان در سال 2001 محسوب می شد اما نتوانست از فاجعه 11 سپتامبر جلوگیری کند.(2)
سنجش قدرت براساس منابع اگرچه ناکامل اما دستآوری مفید است. درک این نکته که کدام منبع بهترین پایه را برای رفتار قدرت در زمینه ای بخصوص تأمین می کند، حائز اهمیت است نفت تا پیش از انقلاب صنعتی و اورانیوم تا پیش ا زدوره معاصر منابع تعیین کننده ای بشمار نمی آمدند.
منابع قدرت بدون شناخت زمینه و شرایط موجود قابل ارزیابی نیستند. در بعضی مواقع آنهایی که مدیریتی برعهده دارند ، نیرویی تحت فرمان دارند و یا سرمایه ای در اختیار دارند قدرتمندترین افراد محسوب نمی شوند اینجاست که انقلابها معنی می یابند.
آرشیو مقالات و تحقیقات مجید زواری
